تاثیر تاریخ کاشت و غلظت¬های مختلف جنستین روی تثبیت نیتروژن و گره¬زایی سه گونه یونجه یک¬ساله

به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و جنستین روی تثبیت نیتروژن و گره­زایی، سه گونه یونجه یک­ساله، آزمایشی در شرایط مزرعه‌ در سال­های 1383 و 1384 انجام گرفت. گونه­های مورد مطالعه شامل Medicago polymorpha، M. radiate و M. rigidula بودند که با مناطق سرد و معتدله سازگاری دارند. آزمایش در قالب طرح اسپلیت اسپلیت پلات بر پایه بلوک­های کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. تاریخ کشت در سه سطح اول و دهم و بیستم اسفندماه به عنوان کرت‌های اصلی و گونه‌های یونجه یک­ساله به­عنوان کرت‌های فرعی و جنستین در دو سطح صفر و 20 میکرومول در لیتر در کرت‌های فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج حاکی از آن بود که در سال اول، رشد و نمو، گره‌زایی و تثبیت نیتروژن بیش­تری نسبت به سال دوم به­دلیل شرایط دمای مناسب اوایل فصل رشد مشاهده شد. گونه‌ها از لحاظ تثبیت نیتروژن، گره­زایی و سایر صفات مورد بررسی تفاوت معنی­داری داشتند. گونه­ی ‌‌ M. polymorphaنسبت به دو گونه‌ دیگر از نظر میزان تثبیت نیتروژن و گره‌زایی، میزان ماده­ی خشک ریشه و درصد نیتروژن برتر بود. در تاریخ‌ کشت سوم با مطلوب­تر شدن دمای هوا و خاک، بیش­ترین مقدار گره‌زایی و تثبیت نیتروژن در گونه‌ها مشاهده گردید، اما در تاریخ کشت اول به دلیل تاثیر دمای پایین هوا و خاک، کم­ترین میزان گره‌زایی و تثبیت نیتروژن ایجاد شد. استفاده از جنستین تاثیر افزاینده‌ای روی گره‌زایی و تثبیت نیتروژن در هر سه گونه‌ داشت که حاکی از اثر تعدیل کنندگی جنستین و کاهش تاثیر منفی دمای پایین محیط روی گره‌زایی و تثبیت نیتروژن یونجه یک­ساله بود. بررسی اثرات متقابل تیمارهای اعمال شده نشان­داد که استفاده از جنستین در تاریخ کشت اول باعث افزایش گره‌زایی و تثبیت نیتروژن شده که این امر بیان­گر تاثیر جنستین در ایجاد مقاومت به سرما برای بهبود گره‌زایی و تثبیت نیتروژن در هر سه گونه‌ یونجه یک­ساله در شرایط مزرعه بود.