تعیین نژاد فیزیولوژیکی جدایه¬های عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی در مناطق عمده کشت محصول در ایران

در سال 1382، طی بازدید از مناطق مهم کشت گوجه­فرنگی از جمله ورامین، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، خوزستان، بوشهر و اصفهان از گیاهان دارای علائم پژمردگی نمونه برداری و به آزمایشگاه منتقل شدند. پس از جداسازی به روش تک اسپور خالص سازی گردیدند. در مجموع 38 جدایه به­عنوان نماینده انتخاب و با استفاده از کلید نلسون و همکاران تعیین هویت شدند. همه جدایه­ها متعلق به گونه Fusarium oxysporum  بودند. با تلقیح گیاهچه­های 30 روزه رقم حساس Bonny Best با سوسپانسیون قارچ با غلظت Spores/ml 10⁶×5 بیماری­زایی آن­ها به اثبات رسید. جدایه­های بیماری­زا قادر به ایجاد پوسیدگی در ریشه و طوقه نبوده و تغییر رنگ آوندهای چوبی تا قسمت­های بالایی ساقه و حتی در دمبرگ مشاهده گردید. سرعت رشد کلنی­های قارچ در دمــــــای C º27 بیشتر از دمای ºC18 بود. لذا فرم اختصاصی این جدایه­ها lycopersici تعیین گردید. میانگین درجه آلودگی جدایه­های مختلف روی رقم Bonny Best نشان داد که بین توان بیماری­زایی جدایه­ها در سطح یک درصد اختلاف معنی­دار وجود دارد. جدایه MD4 (جمع آوری شده از مرند) با میانگین درجه آلودگی 84/4  مهاجم­تر (More Aggressive) از سایر جدایه­ها بوده و جدایه DSF28 (جمع­آوری شده از دزفول) با میانگین آلودگی 062/3 کم­ترین شدت بیماری­زایی را نشان­داد. به منظور تعیین نژاد جدایه­ها، گیاهچه­های 30 روزه ارقام افتراقی شامل Bonny Best (فاقد ژن مقاومت)، Manapal (مقاوم به نژاد یک ) و Walter (مقاوم به نژادهای یک و دو) مایه­زنی کرده و در 5 تکرار با سه گیاهچه (نشاء) در هر تکرار در گلخانه کشت شدند. پس از سه هفته علائم و شدت بیماری­زایی بر اساس سیستم نمره­دهی صفر تا پنج همینگ و همکاران ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که همه جدایه­ها تنها روی رقم Bonny Best قادر به ایجاد علائم بیماری بوده اما روی ارقام  Manapal  و Walter بیماری­زا نبودند. هم­چنین مقایسه این جدایه­ها با نژادهای استاندارد (1، 2 و 3 تهیه شده ار دانشگاه آمستردام هلند) روی ارقام افتراقی نشان داد که با نژاد یک مطابقت دارند، بنابراین به نژاد یک تعلق داشتند.