تبدیل لجن فاضلاب شهری به کمک کرم¬های خاکی بومی به ورمی¬کمپوست

ساخت ورمی‌کمپوست از لجن فاضلاب  یکی از روش­های مناسب برای تبدیل آن به کودهای آلی می‌باشد. در این مطالعه، تاثیر نوع لجن و مواد حجم دهنده بر رشد کرم­های خاکی ارزیابی شد. آزمایش در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل در سه تکرار  انجام شد که در آن نوع لجن (لجن خام، لجن تصفیه شده در هاضم، لجن آب­گیری شده در لاگن‌ها و لجن خشک شده) فاکتور اصلی و نوع  مواد حجم دهنده (تراشه چوب، برگ درختان و کاه گندم) و درصد آمیختن (صفر، 15، 30 و 45 درصد موادحجم دهنده و لجن فاضلاب) فاکتور‌های فرعی بودند. بعد از پنج ماه خواباندن گلدان­ها در شرایط کنترل شده رطوبتی و حرارتی، فراوانی کرم­ها و پیله تخم آن­ها و وزن تر کرم­ها اندازه‌گیری شد.  فراوانی و وزن کرم­ها و هم­چنین فراوانی پیله­های تخم تولید شده در تیمارهای دارای لجن خشک نهایی به­طور معنی‌داری بیشتر از سایر تیمارها بود. از بین مواد حجم دهنده تراشه چوب مناسب­ترین ماده برای کاربرد در تولید ورمی‌کمپوست از لجن فاضلاب بود. بین برگ درختان و کاه گندم تفاوت معنی­داری از این نظر وجود نداشت.  مناسب­ترین درصد آمیختن لجن با مواد حجم دهنده از نظر رشد کرم­ها 30 درصد (حجمی/حجمی) بود. بنابراین، استفاده از  لجن خشک نهایی با 30 درصد آمیختن تراشه چوب برای ساخت ورمی‌کمپوست و استفاده از این تکنیک برای افزایش پایداری لجن فاضلاب تولیدی واحدهای تصفیه فاضلاب در کشور پیشنهاد می­شود.