ویژگی‌های کیفی بذرآفتابگردان در واکنش به باکتری‌های افزاینده رشد گیاه در شرایط تنش آبی

برای بررسی ویژگی‌های کیفی بذر آفتابگردان در واکنش به باکتری‌های افزاینده رشد گیاه و سطوح مختلف کود اوره، آزمایشی در سال 1385 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب، استان کرمانشاه، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. کرت‌های اصلی شامل: تنش آبی در 3 سطح ]آبیاری در 85 درصد گنجایش زراعی، آبیاری در 70 درصد گنجایش زراعی و آبیاری در 55 درصد گنجایش زراعی[ و کرت‌های فرعی شامل تیمار کودی در 6 سطح ]شاهد(C)، کاربرد 100 درصد کود نیتروژنه توصیه شده (125 کیلوگرم اوره در هکتار) (N)، مایه‌زنی بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم (AA)، مایه‌زنی بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم + 100 درصد توصیه کودی نیتروژنه (AA100)، مایه‌زنی بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم + 75 درصد توصیه کودی نیتروژنه (AA75) و مایه‌زنی بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم +50 درصد توصیه کودی نیتروژنه [(AA50) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر تنش ‌آبی بر درصد پروتیین بذر معنی‌دار بود، هم­چنین تیمار کودی تاثیر معنی‌داری بر درصد پروتیین داشت. از تیمارهای I3 و AA100 بالاترین درصد پروتیین به‌ دست آمد. بیش­ترین و کم­ترین میزان روغن به­ترتیب از تیمار‌های I1AA100 و I3C به دست آمد. بیش­ترین میزان اسید پالمتیک و اسید استئاریک در تیمار‌‌ I3C مشاهده شد ولی کم­ترین میزان آن­ها از تیمار I1AA به دست آمد. تیمار‌های I1AA50 و I1AA به ترتیب اسید اولئیک و لینولئیک را به طور معنی‌داری افزایش دادند، در حالی­که میزان اسید اولئیک و لینولئیک به ترتیب در تیمار‌های I3AA100 و I3AA75 کم­ترین بود. روی­هم­رفته، تنش خشکی سبب کاهش درصد روغن و درصد اسید‌های چرب اولئیک و لینولئیک گردید ولی سبب افزایش اسیدهای چرب اشباع (پالمتیک و استئاریک) شد. کاربرد کود‌های زیستی همراه با اوره درصد روغن، پروتیین و اسید‌های چرب غیر اشباع در بذر آفتابگردان را به گونه­ی معنی‌داری افزایش داد. با توجه به تاثیر مثبت کودهای زیستی بر ویژگی‌های کیفی بذر آفتابگردان و کم­هزینه بودن آن­ها، استفاده از این ریزجانداران در کشت آفتابگردان توصیه می‌شود.