ارزیابی راه¬کارهای مدیریت تلفیقی بید سیب¬زمینی Phthorimaea operculella Zeller در مزرعه و انبار سیب¬زمینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

بید سیب‌زمینی، Phthorimaea operculella از مهم­ترین آفت­های سیب‌زمینی در نقاط معتدل و نیمه گرمسیر دنیا می­باشد. در این بررسی با بهره‌گیری از راهکارهای مدیریت تلفیقی آفت، میزان کارآیی تلفیق این روش­ها در کاهش آلودگی و در نتیجه خسارت در مزرعه و انبارهای سیب­زمینی ارزیابی و مقایسه شد. برای این کار دو مزرعه با سابقه آلودگی بالا و با شرایط نسبتاً یکسان هر یک به مساحت دو هکتار در شهرستان کبودرآهنگ انتخاب گردید. در مزرعه تیمار راهکارهای مدیریت تلفیقی آفت شامل رعایت تناوب زراعی، عملیات مناسب خاک‌ورزی، و عمق کاشت مناسب، خاک‌دهی به­موقع در دو مرحله، آبیاری منظم با سیستم­های بارانی، استفاده از تله‌های فرمونی، از بین بردن به­موقع اندام­های هوایی، برداشت و جمع آوری به­موقع محصول اعمال گردید. در مزرعه شاهد روش­های متداول کاشت و داشت منطقه اعمال شد. مدیریت تلفیقی آفت در انبار، تیمار شامل انتخاب  انبار مناسب، نگهداری غده‌ها در دمای پایین، ضدعفونی انبار، درجه­بندی غده‌ها قبل از انتقال به انبار و استفاده از تله‌های فرمونی. و شاهد عبارت بود از نگهداری محصول با روش رایج در انبارهای سنتی منطقه. نتایج ارزیابی نشان داد به­کارگیری توام راهکارهای مدیریت تلفیقی آفت در مزرعه، آلودگی را تا 6/8 در صد کاهش داد. در صورتی­که مقدار آلودگی در شاهد 1/23 در صد بود. درتجزیه مرکب نتایج دو ساله نیز بین تیمارها اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. بررسی­های انباری نشان داد آلودگی در انبارهای سنتی و غیر فنی بسیار بالا و خسارات قابل توجه است. درحالی­که میانگین دو ساله آلودگی در تیماری که راهکارهای مورد نظر اعمال شده بود برابر 04/1 درصد، و متوسط لاروهای موجود در غده‌های آلوده کمتر از یک درصد و آلودگی به صورت سطحی و میزان تغذیه لاروها در طول دوره انبارداری بسیار اندک و تقریباً متوقف شده بود، در شاهد، متوسط آلودگی غده‌ها برابر 45/40 درصد و متوسط تعداد لارو در هر غده 5 عدد و به دلیل شدت تغذیه لاروها تمامی غده‌های آلوده غیر قابل استفاده بودند. تجزیه نتایج با آزمون t-test نشان داد بین تیمار و شاهد در سطح یک درصد، اختلاف معنی‌داری وجود دارد. بنابراین به­کارگیری توام روش­های مدیریت تلفیقی در مزرعه و انبار باعث کاهش شدید آلودگی و خسارت در مقایسه با روش­های سنتی و متداول در مناطق تولید می­گردد.

کلیدواژه‌ها