ارزیابی راه¬کارهای مدیریت تلفیقی بید سیب¬زمینی Phthorimaea operculella Zeller در مزرعه و انبار سیب¬زمینی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
بید سیبزمینی، Phthorimaea operculella از مهمترین آفتهای سیبزمینی در نقاط معتدل و نیمه گرمسیر دنیا میباشد. در این بررسی با بهرهگیری از راهکارهای مدیریت تلفیقی آفت، میزان کارآیی تلفیق این روشها در کاهش آلودگی و در نتیجه خسارت در مزرعه و انبارهای سیبزمینی ارزیابی و مقایسه شد. برای این کار دو مزرعه با سابقه آلودگی بالا و با شرایط نسبتاً یکسان هر یک به مساحت دو هکتار در شهرستان کبودرآهنگ انتخاب گردید. در مزرعه تیمار راهکارهای مدیریت تلفیقی آفت شامل رعایت تناوب زراعی، عملیات مناسب خاکورزی، و عمق کاشت مناسب، خاکدهی بهموقع در دو مرحله، آبیاری منظم با سیستمهای بارانی، استفاده از تلههای فرمونی، از بین بردن بهموقع اندامهای هوایی، برداشت و جمع آوری بهموقع محصول اعمال گردید. در مزرعه شاهد روشهای متداول کاشت و داشت منطقه اعمال شد. مدیریت تلفیقی آفت در انبار، تیمار شامل انتخاب انبار مناسب، نگهداری غدهها در دمای پایین، ضدعفونی انبار، درجهبندی غدهها قبل از انتقال به انبار و استفاده از تلههای فرمونی. و شاهد عبارت بود از نگهداری محصول با روش رایج در انبارهای سنتی منطقه. نتایج ارزیابی نشان داد بهکارگیری توام راهکارهای مدیریت تلفیقی آفت در مزرعه، آلودگی را تا 6/8 در صد کاهش داد. در صورتیکه مقدار آلودگی در شاهد 1/23 در صد بود. درتجزیه مرکب نتایج دو ساله نیز بین تیمارها اختلاف معنیداری در سطح یک درصد وجود داشت. بررسیهای انباری نشان داد آلودگی در انبارهای سنتی و غیر فنی بسیار بالا و خسارات قابل توجه است. درحالیکه میانگین دو ساله آلودگی در تیماری که راهکارهای مورد نظر اعمال شده بود برابر 04/1 درصد، و متوسط لاروهای موجود در غدههای آلوده کمتر از یک درصد و آلودگی به صورت سطحی و میزان تغذیه لاروها در طول دوره انبارداری بسیار اندک و تقریباً متوقف شده بود، در شاهد، متوسط آلودگی غدهها برابر 45/40 درصد و متوسط تعداد لارو در هر غده 5 عدد و به دلیل شدت تغذیه لاروها تمامی غدههای آلوده غیر قابل استفاده بودند. تجزیه نتایج با آزمون t-test نشان داد بین تیمار و شاهد در سطح یک درصد، اختلاف معنیداری وجود دارد. بنابراین بهکارگیری توام روشهای مدیریت تلفیقی در مزرعه و انبار باعث کاهش شدید آلودگی و خسارت در مقایسه با روشهای سنتی و متداول در مناطق تولید میگردد.