اثر تاریخ کاشت و علف¬های¬هرز بر عملکرد سه رقم عدس (Lens culinaris Med.) در شرایط دیم خرم¬آباد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

تاثیر تاریخ کاشت و تداخل علف‌های‌ هرز بر صفات مهم زراعی ارقام عدس در شرایط دیم شهرستان خرم‌آباد طی سال زراعی 85-1384 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل تاریخ کاشت در سه سطح (پاییزه، زمستانه و بهاره)، رقم عدس در سه سطح (گچساران، فیلیپ و توده محلی لرستان) و رقابت علف‌های‌هرز در دو سطح (وجین و تداخل علف‌های‌هرز) بودند. تولید زیست‌توده عدس در کشت پاییزه به ترتیب 6/21 و 8/155 درصد بیشتر از کشت­های زمستانه و بهاره بود. کنترل علف­های­هرز سبب افزایش 7/34 درصد تولید زیست‌توده عدس شد. حداکثر عملکرد دانه عدس (1486 کیلوگرم در هکتار) از کشت پاییزه به­دست آمد که به­طور معنی­داری بیشتر از کشت­های زمستانه و بهاره بود. عملکرد دانه کشت پاییزه 0/28 و 6/297 درصد بیشتر از کشت­های زمستانه و بهاره بود. عملکرد ارقام گچساران و فیلیپ به­طور معنی­داری بیشتر از توده محلی لرستان بود. وجین علف­های­هرز سبب افزایش 7/46 درصد عملکرد عدس شد. افزایش عملکرد ناشی از وجین علف­های­هرز در کشت‌های پاییزه، زمستانه و بهاره به ترتیب 4/48، 3/50 و 1/30 درصد بود. کاهش عملکرد دانه ناشی از تداخل علف­های­هرز برای ارقام گچساران و فیلیپ به ترتیب 7/54 و 6/47 درصد بود، در حالی­که عملکرد دانه توده محلی لرستان در شرایط حضور و کنترل علف­های­هرز تفاوت معنی­داری نداشت. بیش­ترین عملکرد عدس (2394 کیلوگرم در هکتار) به کشت پاییزه رقم گچساران در شرایط کنترل علف­های­هرز و کم­ترین عملکرد به کشت بهاره توده محلی لرستان در شرایط عدم کنترل علف­های­هرز مربوط بود. براساس نتایج این پژوهش کشت پاییزه و زمستانه ارقام گچساران و فیلیپ برای شهرستان خرم‌آباد و مناطق با شرایط آب‌و‌هوایی مشابه قابل توصیه است. وجین علف‌های‌هرز برای ممانعت از کاهش عملکرد عدس ضروری است.

کلیدواژه‌ها