ارزیابی کیفیت آب رودخانه¬های جاری در دشت همدان- بهار برای آبیاری بر مبنای دیاگرام ویلکوکس

سیمینه­رود که در بخش مرکزی همدان واقع گردیده ‌از مجموعه رودخانه­های کوچک و آبراهه­هایی که در مواقع بارندگی دارای آب می­باشند و از دره­های شمالی الوند و ارتفاعات شمال و شرق شهرستان همدان سرچشمه می­گیرند، تشکیل شده است. این رودخانه در انتهای جنوب شرقی شهرستان همدان و در حوالی روستای کوریجان جاده همدان ـ قزوین را قطع نموده و با نام قره­چای وارد اراضی فامنین گشته و ادامه مسیر می­دهد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی کیفیت آب سیمینه رود برای آبیاری بر مبنای دیاگرام ویلکوکس بوده که در طی تیر ماه 1385 لغایت خرداد 1386 به اجرا درآمده است. بدین منظور پس از شناسایی سرشاخه­های رودخانه، 13 ایستگاه انتخاب و نمونه­برداری به­طور ماهیانه برای اندازه­گیری یون­های سدیم (Na⁺)، کلسیم (Ca²⁺)، منیزیوم (Mg²⁺)، اسیدیته (pH) و هدایت الکتریکی (EC) انجام پذیرفت. سپس بر اساس میانگین نتایج حاصله، نسبت جذب سدیم (SAR) محاسبه شد و با استفاده از دیاگرام ویلکوکس کیفیت آب رودخانه­ها ارزیابی گردید. نتایج حاصل از بررسی پارامترهای EC و SAR در ایستگاه­های انتخابی نشان دهنده افزایش تدریجی آلاینده­ها و کاهش کیفیت آب رودخانه در مناطق میانی و پایین­دست دشت بود. با توجه به پراکنش نقاط روی دیاگرام ویلکوکس، می­توان قضاوت نمود که در شرایط فعلی، کیفیت آب رودخانه­های مورد بررسی برای آبیاری در کلاس خوب و متوسط (C1S1 تا (C3S1 قرار دارد.