مطالعه تاثیر پوشش گیاهی مستغرق بر ضریب زبری رودخانه¬ای
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
ضریب زبری پوشش گیاهی یکی از مشخصههای مهم در مطالعه خصوصیات جریان رودخانهای میباشد. این ضریب بستگی به عمق و سرعت جریان و همچنین وضعیت تراکم و نوع پوشش گیاهی دارد. با انجام آزمایش در یک کانال آزمایشگاهی میتوان تغییرات ضریب زبری را با توجه به شرایط جریان، نوع و تراکم پوشش در حالتیکه پوشش گیاهی در کف و سیلاب دشتها مستغرق باشد بررسی نمود. نمونهای از پوشش گیاهی چمنی پلاستیکی در یک فلوم به طول 14 متر و شیب کف متغیر در آزمایشگاه مرکز تحقیقات حفاظت خاک وآبخیزداری وزارت جهاد کشاورزی مورد مطالعه قرار گرفت. ضریب زبری مانینگ با استفاده از تغییر شیب انرژی، دبی جریان و تراکم پوشش گیاهی از رابطه مانینگ محاسبه شد. نتایج نشان داد که این ضریب ثابت نبوده بلکه با افزایش تراکم پوشش گیاهی افزایش و با افزایش سرعت و عمق جریان کاهش مییابد. لذا میتوان با استفاده از تغییرات عمق، سرعت جریان و پوشش گیاهی مقدار ضریب زبری را که تابعی از این عوامل میباشد برآورد کرد. در این مطالعه سه معادله برای برآورد ضریب زبری مانینگ در رودخانهها و سیلاب دشتها با وضعیتهای مختلفی از نسبتهای عمق، سرعت جریان و پوشش گیاهی در شرایط مشابه تحقیق پیشنهاد شده است.