شناسایی و پیش‌بینی تعدادی از خصوصیات خشک¬سالی‌های هواشناسی در استان گلستان با استفاده از زنجیره مارکف

خشک­سالی یکی از پدیده‌های آب و هوایی است که در همه شرایط اقلیمی و در همه مناطق کره زمین به وقوع می‌پیوندد. این پدیده نسبت به سیل بسیار کمتر شناخته شده است. ضمن آن­که شناسایی خصوصیت­های آن به مراتب پیچیده‌تر از خصوصیات سیل می‌باشد. در این پژوهش به­منظور شناخت بعضی از خصوصیات خشک­سالی، از زنجیره مارکف استفاده شده است. بدین منظور هفت ایستگاه‌ باران­سنجی در سطح استان گلستان که تا پایان سال آبی 86-1385 حداقل 30 سال آمار ثبت شده بارندگی داشتند، پس از انجام آزمون‌های آماری لازم انتخاب شدند. وضعیت رطوبتی (خشک­سالی) هر یک از ایستگاه‌ها در دوره زمانی سالانه با استفاده از شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI) مورد بررسی قرار گرفت. آنگاه ماتریس احتمال انتقال یک مرحله‏ای، در هر ایستگاه استخراج شد. سپس احتمال ماندگاری، متوسط زمان تداوم و حالت پایا در هر یک از وضعیت‌های رطوبتی و در هر ایستگاه تعیین گردید. آن­گاه احتمال حالت خشکی در تداوم‏های مختلف یک، دو و چند ساله محاسبه شد. نتایج نشان داد که به­طور متوسط احتمال ماندگاری، متوسط تداوم و فراوانی نسبی وضعیت نرمال بیش از وضعیت خشک و شرایط خشک بیش از شرایط مرطوب می‌باشد. ضمن آن­که مقادیر همین خصوصیات در مورد وضعیت‏های خشک بیشتر از وضعیت مرطوب می‏باشد.