بهینه سازی بهره¬برداری از مخازن سدها برای مصارف کشاورزی (مطالعه موردی: سد علویان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

در پژوهش حاضر برای مدیریت و بهره برداری بهینه­ی برداشت آب از مخزن سد علویان با استفاده از ورودی­های ماهانه به مخزن، اقدام به کاربرد مدل­های ریاضی بهینه سازی گردید. با توجه به منحنی­های شدت-مدت-فرکانس خشکی چنین استنباط می­شود که به ازای حجم فعال 60 میلیون متر­مکعبی مخزن سد علویان به ازای دوره­های بازگشت 33، 17، 10، 6 و 3 ماهه مقادیر پریودهای پاسخ­گویی به­ترتیب برابر با 07/2، 13/2، 17/2، 20/2 و5/2 ماه است. برای ماکزیمم نمودن برداشت آب، یک مدل بهینه سازی خطی با محدودیت احتمالی نوشته و با استفاده از نرم افزار لیندو حل گردید. آب مورد نیاز گیاهان با روش پنمن – مانتیث محاسبه و در برابر مقادیر دبی ورودی به مخزن رسم گردید. حجم-های کمبود و ذخیره محاسبه شده، مبنای تعیین پریود بحرانی قرار گرفت ]طول پریود بحرانی 52 ماه شد (پریود آماری مورد مطالعه 348 ماه می­باشد)[. تابع هدف مدل به­صورت ماکزیمم نمودن مقدار برداشت آب با توجه به محدودیت­های مختلف تعریف گردید. دو حالت برداشت ثابت و برداشت ماهانه در طول پریود بحرانی مورد بررسی قرار گرفت و برای هر دو حالت ماکزیمم برداشت محاسبه شد. نتایج حاصله نشان داد که مقادیر برداشت ماکزیمم در هر دو حالت پاسخ­گوی نیاز ماهانه نبوده و حجم فعال اولیه مخزن با توجه به مدیریت بهینه سازی به­طور صحیح انتخاب نگردیده است، اما در حالت ماکزیمم سازی برداشت ماهانه وضعیت کمی بهتر است.

کلیدواژه‌ها