مقایسه روش¬های آبیاری جویچه¬ای و قطره¬ای تیپ از نظر مصرف آب و عملکرد چغندرقند در شرق استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

جهت بررسی عملکرد محصول و خصوصیات کیفی چغندر قند، در دو روش آبیاری جویچه­ای و قطره­ای تیپ در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی گروه مهندسی آب واقع در دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه، تحقیقی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 4 تیمار و3 تکرار انجام شد. تیمارهای اعمال شده در این تحقیق 50، 75 و100 درصد نیاز آبی گیاه چغندر قند به روش آبیاری قطره­ای تیپ و نیز تیمار 100 درصد نیاز آبی گیاه به روش آبیاری سطحی (جوی و پشته) بوده­اند. چغندر قند مورد استفاده رقم رسول بوده و اعمال تیمارهای آبیاری با استفاده از داده­های روزانه تبخیر از تشتک کلاس A صورت گرفته است. تاثیر سطوح مختلف آبیاری در عملکرد ریشه و شکر بسیار معنی­دار بود. بیشترین عملکرد ریشه و شکر به­ترتیب 73/120 و 65/20 تن در هکتار از تیمار آبیاری سطحی به­دست آمد. با اعمال رژیم آبیاری کامل در سیستم قطره­ای تیپ، عملکرد ریشه و شکر به­ترتیب با مقادیر 18/119 و 44/18 تن در هکتار حاصل شد.  25 و 50 درصد کم آبیاری در آبیاری تیپ به­ترتیب موجب کاهش 05/24 و 28/37 درصد در عملکرد ریشه و 13/15 و 84/26 درصد کاهش در عملکرد شکر شد، در مقابل کارآیی مصرف آب در تولید شکر به­ترتیب 67/6 و 32/26 درصد افزایش یافت. در سیستم آبیاری شیاری با حدود 55/1 برابر بودن آب مصرفی نسبت به آبیاری تیپ، کارآیی مصرف آب در تولید ریشه و شکر به­ترتیب 61/34 و 40 درصد کاهش نشان داد. نتایج تحقیق نشان داد در مناطقی که با محددیت منابع آبی مواجه هستند کشت چغندرقند با تامین 75 در صد نیاز آبی در سیستم آبیاری قطره­ای تیپ مقرون به صرفه خواهد بود، هر چند که نسبت به آبیاری کامل عملکرد کمتری داشته ولی از لحاظ تولید شکر هم­تراز با آن است.  

کلیدواژه‌ها