مقایسه روش¬های آبیاری جویچه¬ای و قطره¬ای تیپ از نظر مصرف آب و عملکرد چغندرقند در شرق استان کرمانشاه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
جهت بررسی عملکرد محصول و خصوصیات کیفی چغندر قند، در دو روش آبیاری جویچهای و قطرهای تیپ در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی گروه مهندسی آب واقع در دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه، تحقیقی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار و3 تکرار انجام شد. تیمارهای اعمال شده در این تحقیق 50، 75 و100 درصد نیاز آبی گیاه چغندر قند به روش آبیاری قطرهای تیپ و نیز تیمار 100 درصد نیاز آبی گیاه به روش آبیاری سطحی (جوی و پشته) بودهاند. چغندر قند مورد استفاده رقم رسول بوده و اعمال تیمارهای آبیاری با استفاده از دادههای روزانه تبخیر از تشتک کلاس A صورت گرفته است. تاثیر سطوح مختلف آبیاری در عملکرد ریشه و شکر بسیار معنیدار بود. بیشترین عملکرد ریشه و شکر بهترتیب 73/120 و 65/20 تن در هکتار از تیمار آبیاری سطحی بهدست آمد. با اعمال رژیم آبیاری کامل در سیستم قطرهای تیپ، عملکرد ریشه و شکر بهترتیب با مقادیر 18/119 و 44/18 تن در هکتار حاصل شد. 25 و 50 درصد کم آبیاری در آبیاری تیپ بهترتیب موجب کاهش 05/24 و 28/37 درصد در عملکرد ریشه و 13/15 و 84/26 درصد کاهش در عملکرد شکر شد، در مقابل کارآیی مصرف آب در تولید شکر بهترتیب 67/6 و 32/26 درصد افزایش یافت. در سیستم آبیاری شیاری با حدود 55/1 برابر بودن آب مصرفی نسبت به آبیاری تیپ، کارآیی مصرف آب در تولید ریشه و شکر بهترتیب 61/34 و 40 درصد کاهش نشان داد. نتایج تحقیق نشان داد در مناطقی که با محددیت منابع آبی مواجه هستند کشت چغندرقند با تامین 75 در صد نیاز آبی در سیستم آبیاری قطرهای تیپ مقرون به صرفه خواهد بود، هر چند که نسبت به آبیاری کامل عملکرد کمتری داشته ولی از لحاظ تولید شکر همتراز با آن است.