بررسی مدل¬های تجربی در شبیه¬سازی ابعاد پیاز رطوبتی خاک در آبیاری قطره¬ای تحت منبع نقطه¬ای

برای این­که در سیستم­های آبیاری قطره­ای بتوانیم به راندمان مصرف آب مناسبی دست یابیم ، فاصله و دبی قطره­چکان­ها باید با خصوصیات هیدرولیکی خاک، زمان و مقدار آب لازم برای آبیاری گیاه هماهنگ باشد. در نتیجه داشتن اطلاعات مناسب از عرض و عمق خاک خیس­شده برای طراحی و مدیریت دقیق سیستم­های قطره­ای ضروری است. عرض و عمق خاک خیس­شده در آبیاری قطره­ای تحت تاثیر عواملی چون خصوصیات فیزیکی خاک، دبی قطره­چکان، کل مقدار آب در خاک و رطوبت اولیه خاک می­باشند. در این پژوهش سعی بر آن ­است که مدل تجربی مناسبی برای شبیه سازی ابعاد پیاز رطوبتی تحت منبع قطره­ای انتخاب گردد. برای این­کار از نتایج آزمایش­های صحرایی که در مزرعه آموزشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج (دانشگاه تهران) انجام شده بود برای ارزیابی مدل نیمه تجربی زور و شوارتزمن (1986) و مدل تجربی امین و اخماج (2006) استفاده شد. هم­چنین ضرایب این معادلات با دو روش بهینه­سازی با حداقل مربعات خطا و رگرسیون غیرخطی بازیابی شد. برای مقایسه دقت مدل­ها، مقادیر پیش­بینی­ شده معادلات حاصل از بهینه­سازی و رگرسیون غیرخطی همراه با دو مدل زور و شوارتزمن (1986) و امین و اخماج (2006) برای داده­های صحرایی آزمایش­های این پژوهش مورد ارزیابی قرارگرفت. مدل­ها با مقایسه سه شاخص آماری میانگین خطا نسبی (ME) و مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) و راندمان مدل (EF) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پیش­بینی مدل­ها در مقایسه با داده­های مشاهده­شده از آزمایش­های صحرایی از دقت مناسبی برخوردار بودند. هم­چنین برای اعتبارسنجی معادلات به­دست آمده از دو سری از داده­های منتشر شده آزمایش­های ریسه و چسنِس (1989) و لی و همکاران (2004) استفاده­شد. نتایج نشان می­دهد که مدل­های ارائه شده از دقت مناسبی برای دبی­های مختلف و خاک­های گوناگون برخوردار می­باشند.