بررسی اثر سیستم¬های خاک ورزی بر توزیع اندازه منافذ و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک لوم شنی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
اجرای خاک ورزی با روشهای متفاوت و تراکتورهای مختلف بهدلیل درجه متفاوت به هم خوردگی فیزیکی موجب ایجاد تغییر میگردد. هدف از این پژوهش بررسی تغییرات ایجاد شده در برخی از ویژگیهای فیزیکی خاک ناشی از کابرد خاک ورزی کوتاه مدت با تراکتورهای متفاوت روی یک خاک لوم شنی (fine loamy, mixed, mesic Calcixerollic Xerochrepts) در همدان بود. کاربرد دو سیستم خاکورزی حفاظتی و رایج (گاوآهن قلمی (CP) و گاوآهن برگرداندار (MP) ) و سه تراکتور جاندیر (J)، رومانی (R) و مسیفرگوسن (MF) با استفاده از طرح فاکتوریل کرتهای خرد شده در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. از خاک مکانهای تردد (TZ) و بدون تردد (RZ) در چهار لایه تا عمق 30 سانتیمتری در آخر فصل رشد گندم برای مقایسه تخلخل کل (TP)، منافذ درشت (Macro-P)، منافذ ریز(Micro-P) و هدایت هیدرولیکی اشباع (Ks) نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که گاوآهن برگرداندار بهطور معنیداری TP و Macro-P را افزایش داد. خاک ورزی و نوع تراکتور، TP را در RZ تحت تاثیر قرار دادند. در CP ترتیب TP برای تراکتورهای متفاوت بهصورت R<J<MF در تمام لایه های خاک بود، ولی چنین ترتیبی برای MP مشاهده نگردید. در حالیکه اثرات تیمارهای خاک ورزی بر Macro-P در هر دو مکان TZ و RZ معنیدار گردید، اما تغییرات در درون TZ چشمگیر نبود. Micro-P نیز بهطور معنیداری در درون TZ تحت تاثیر قرار گرفت. Ks و Macro-P برای سیستم CP نسبت به MP در TZ بیشتر بودند، در حالیکه Micro-P در CP کاهش یافت. نتایج این پژوهش نشان داد که اجرای سیستم خاک ورزی حفاظتی با تراکتور MF اثرات مفیدی بر ویژگی های فیزیکی خاک مورد مطالعه داشت.