بررسی تاثیر زاویه اتصال بر الگوی فرسایش و رسوب¬گذاری در محل تلاقی رودخانه¬ها با استفاده از مدل فیزیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

محل تلاقی رودخانه­ها از اجزا مهم مورفولوژیکی سیستم­های رودخانه­ای می­باشد. جریان ورودی از شاخه فرعی باعث تغییرات شدید الگوی جریان، به وجود آمدن پدیده فرسایش و رسوب­گذاری که در نهایت باعث تشدید فرسایش سواحل شده و مشکلاتی را برای کشتیرانی، پل­ها و ابنیه مجاور ایجاد می­نماید. علی­رغم این، به خاطر وجود جریان­های سه بعدی و حرکت رسوب، مطالعات سیستماتیکی برای شناخت کامل مکانیزم این پدیده­ها به ندرت انجام شده است. در پژوهش حاضر ابتدا با استفاده از آنالیز ابعادی روابط بی بعد کلی استخراج و سپس با ساخت مدل فیزیکی، تاثیر یکی از مهم­ترین پارامترها یعنی زاویه تلاقی (q) که تاکنون خیلی کم مورد مطالعه قرار گرفته است، بررسی گردید. در این پژوهش تعداد سه زاویه تلاقی 60، 75 و 90 درجه تحت شرایط هیدرولیکی مختلفی مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش­های انجام شده نشان داد که با افزایش زاویه اتصال حداکثر عمق چاله فرسایش و ارتفاع تپه رسوب­گذاری افزایش می­یابد. با به­کار بردن داده­های حاصل از این پژوهش، تاثیر هر یک از پارامترهای بی بعد بر مقدار فرسایش و رسوب­گذاری بررسی و نهایتاً روابطی برای تخمین این پدیده­ها استخراج و ارایه گردیده است.

کلیدواژه‌ها