بهینه سازی عمق آب مصرفی ذرت با کم آبیاری (مطالعه موردی: دشت ورامین)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
کمآبیاری، انتخاب یک راهبرد بهینه و برتر برای استفاده از آب و تولید محصول تحت شرایط کمبود و یا بالابودن قیمت آب است. طی پژوهش حاضر اثرات کمآبیاری بر توابع تولید و هزینه گیاه ذرت از رقم سینگل کراس 704 مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 13 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها نسبت به درصد نیاز آبی گیاه با افزایشهای ده درصدی از صفر تا 120 درصد نیاز آبی انجام گرفت. تابع تولید بهصورت یک منحنی درجه دوم و تابع هزینه بهصورت یک معادله خطی بهدست آمد. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که آبیاری کامل (100 درصد نیاز آبی معادل 82/4 سانتیمتر عمق آبیاری در واحد سطح ) بیشترین عملکرد محصول در واحد سطح (به میزان 77360 کیلوگرم در هکتار) را به همراه دارد. از کشت ذرت بدون آبیاری تا 30 درصد نیاز آبی گیاه، تنها ضرر و زیان مالی نصیب زارع میگردد. علاوه بر آن بیشترین درآمد ناخالص، مربوط به تیمار با 100 درصد نیاز آبی گیاه، و بیشترین درآمد خالص مربوط به تیمار با کاهش 10 درصدی در مصرف آب نسبت به حالت آبیاری کامل میباشد. بالاترین درآمد ناخالص و خالص "به ازای واحد آب مصرفی" نیز بهترتیب مربوط به تیمار با کاهش 50 درصدی و تیمار با کاهش 30 درصدی است. در کل نتایج ابن پژوهش نشان میدهد که آبیاری بیش از نیاز آبی گیاه علاوه بر افزایش هزینه، کاهش محصول را نیز در پی خواهد داشت، و نیز بیشترین درآمد خالص "در حالت محدودیت منابع آب" و افزایش سطح زیر کشت، در تیمار بدون کاهش مصرف آب بهدست میآید.