مقایسه پارامترهای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید( Aphidius matricariae Haliday (Hym., Aphidiidae نسبت به شته میزبان (Aphis fabae Scopoli (Hom., Aphididae روی چهار رقم چغندرقند در شرایط آزمایشگاه

زنبور( Aphidius matricariae Haliday (Hym., Aphidiidae به‌ عنوان پارازیتوئید مهم بسیاری از شته‌ها در برنامه‌های کنترل بیولوژیک آفات استفاده می‌شود. در این پژوهش‏، پارامترهای رشد جمعیت زنبور A. matricariae روی شته (Aphis fabae Scopoli (Hom., Aphididae  و چهار رقم چغندر قند شامل IC، PP8، رسول و شیرین مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها در اتاق رشد با دمای 1±25 درجه سانتی‌گراد، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. به منظور انجام آزمایش 20 زنبور ماده تازه ظاهر شده به­طور جداگانه داخل قفس‌های شفاف مستطیلی (6×10×15 سانتی­متر) که داخل هر یک 50 پوره سن سوم شته وجود داشت رهاسازی شد. پس از 24 ساعت زنبورها به داخل قفس‌های شفاف مستطیلی جدید و با همان شرایط قبلی منتقل شدند و این عمل تا پایان عمر زنبورها ادامه یافت. در نهایت تعداد مومیایی‌های تشکیل شده مربوط به روز و رقم مربوطه شمارش شدند. داده‌های به­دست آمده با استفاده از روش جک‌نایف و نرم‌افزارهای آماری SAS و MINITAB تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش نرخ خالص تولیدمثل (Ro) روی ارقام IC، PP8، رسول و شیرین به ترتیب 31/13، 18/18، 54/16 و 58/18 ماده/ ماده/ نسل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به­ترتیب 360/0، 406/0، 401/0 و 408/0 ماده/ ماده/ روز، متوسط مدت زمان هر نسل (Tc) به ترتیب 18/7، 14/7، 99/6 و 17/7 روز و مدت زمان دو برابر شده جمعیت به ترتیب 92/1، 70/1، 73/1 و 67/1 روز برآورد شد. با توجه به­نتا‌یج به­دست آمده می‌توان گفت ارقام مختلف چغندرقند بر پارامترهای رشد جمعیت دشمن طبیعی اثر گذار است.